Επιλέγουμε δύο χωριά στα νότια της Λέσβου, μακριά από την πολύβουη πρωτεύουσα: το παραλιακό και τουριστικό Πλωμάρι, που φημίζεται για το ούζο και τους μεζέδες του, και την Αγιάσο, τον παραδοσιακό οικισμό στην αγκαλιά του βουνού Ολυμπος.
«Καταστολισμένο με λουλούδια καράβι» είχε χαρακτηρίσει τη Λέσβο ο Στράτης Μυριβήλης και πολλοί καλλιτέχνες είναι αυτοί που έχουν υμνήσει την ομορφιά της. Η αλήθεια είναι ότι το νησί του βορειοανατολικού Αιγαίου προσφέρεται για ανοιξιάτικες αποδράσεις, ακριβώς την περίοδο που ο καιρός ανοίγει και τα πρώτα τραπεζάκια για μεσημεριάτικα ουζάκια βγαίνουν έξω.
Και... το καλύτερο μέρος για να απολαύσετε αυτό το ουζάκι είναι φυσικά το Πλωμάρι, τόπος παραγωγής των πιο φημισμένων ούζων της Ελλάδας και δεύτερος μεγαλύτερος οικισμός του νησιού. Βρίσκεται στα νότια παράλια της Λέσβου και έχει μεγάλη ιστορική παράδοση στο εμπόριο και στη βιομηχανία. Γι' αυτόν το λόγο, στο Πλωμάρι θα δείτε αρκετά παλιά βιομηχανικά κτίρια που κάποτε λειτουργούσαν ως ελαιοτριβεία, ταρσανάδες και σαπωνοποιεία. Σήμερα το χωριό είναι σημαντικός τουριστικός προορισμός, ο οποίος προσελκύει πάρα πολλούς επισκέπτες, τόσο για τα προϊόντα του όσο και για την αρχιτεκτονική του. Επίσης, σε πολύ κοντινή απόσταση από το Πλωμάρι υπάρχουν ωραίες παραλίες, όπως ο Αγιος Ισίδωρος και το Αμμουδέλι.
Σε απόσταση 25 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα Μυτιλήνη, βρίσκεται η Αγιάσος, που είναι χτισμένη στις πλαγιές του όρους Ολυμπος, σε υψόμετρο 460. Παρόλο που ο οικισμός δεν είναι παραθαλάσσιος, υποδέχεται πολλούς επισκέπτες. Και αυτό γιατί βρίσκεται μέσα σε ένα εκπληκτικής ομορφιάς φυσικό τοπίο, το οποίο μάλιστα ανήκει στο δίκτυο Natura 2000. Ο ίδιος ο οικισμός έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός, λόγω των παραδοσιακών σπιτιών που διατηρούνται ανέπαφα στο χρόνο.
ΜΕΤΑΒΑΣΗ
Με αεροπλάνο από την Αθήνα με πτήσεις της Aegean (T/801-11.20.000, www.aegeanair.com) και της Olympic Air (T/801-801.0101, www.olympicair.com). Ακτοπλοϊκώς από το λιμάνι του Πειραιά με πλοίο της Hellenic Seaways (T/210-41.99.000, www.hellenicseaways.gr) και της Blue Star Ferries (Τ/18130, www. bluestarferries.gr).
ΦΑΓΗΤΟ
Μπέρδεμα (Πλωμάρι, Τ/22520-31.466). Ιδανικό για εξαιρετικούς ουζομέδες συνοδεία ντόπιου ούζου. Εκτός από τα θαλασσινά και τα ψάρια, δοκιμάστε και πιο παραδοσιακά πιάτα, όπως τα σουγάνια (κρεμμυδοντολμάδες) και κοτόπουλο κρασάτο. Σε ειδικές περιστάσεις φιλοξενούνται και μουσικοί που παίζουν ζωντανά.
Η ταβέρνα του Παναή (Πλωμάρι, Τ/22520-31.920). Παραδοσιακή οικογενειακή ταβέρνα, όπου θα ευχαριστηθείτε τις σαλάτες, αφού τα λαχανικά είναι από το μποστάνι της οικογένειας και τα μαγειρευτά φτιαγμένα με σπιτικό τρόπο. Δοκιμάστε το γιουβέτσι αλλά και τα ντόπια κρεατικά.
Μπαλουχανάς (Πέραμα, Τ/22510-51.948). Πάνω ακριβώς από τη θάλασσα θα γευτείτε τα πιο φρέσκα ψάρια και τους πιο μερακλίδικους θαλασσινούς μεζέδες. Σαρδέλες από την Καλλονή, ολόφρεσκα ψάρια από τον κόλπο της Γέρας, καλαμαράκια, χτένια αλλά και ντόπια τυριά. Δοκιμάστε τους χταποδοκεφτέδες, τα παστά και ένα από τα 15 διαφορετικά είδη ούζου Μυτιλήνης.
Ερμής (Κορνάρου 2 και Ερμού, Μυτιλήνη, Τ/22510-26.232). Αξίζει να κάνετε μια βόλτα στην πρωτεύουσα του νησιού για μια στάση στο παραδοσιακό καφενείο-μεζεδοπωλείο Ερμής. Λειτουργεί από το 1800 και διατηρεί τη νοσταλγική του αύρα, τόσο στους χώρους όσο και στο μενού. Καφές στη χόβολη, ντόπια ούζα και μικρασιάτικες συνταγές, όπως σουτζουκάκια αλλά και σουπιές κρασάτες, μελιτζάνες ιμάμ και κεφτεδάκια.
Η μουριά του Μυριβήλη (Συκαμιά, Τ/22530-55.319). Από το 1920 σερβίρει παραδοσιακά πιάτα κάτω από τη σκιερή μουριά. Εδώ σύχναζε και ο μεγάλος Λέσβιος πεζογράφος Στράτης Μυριβήλης! Φημίζεται για τους μεζέδες του και τα φρέσκα ψάρια.
ΤΙPS
Το ούζο αποτελεί καθημερινότητα στη Μυτιλήνη. Από το πρωί σχεδόν θα δείτε τους ντόπιους να κάθονται στα καφενεδάκια για μεζέ και ένα ποτηράκι. Ακολουθήστε το παράδειγμά τους και απολαύστε αγνά, ντόπια αποστάγματα μαζί με εκλεκτούς μεζέδες. Μπορείτε, επίσης, να επισκεφτείτε στο Πλωμάρι το «Μουσείο Ούζου», που έχει δημιουργήσει η εταιρεία Βαρβαγιάννη, για να δείτε εργαλεία και καζάνια, αλλά και να ξεναγηθείτε στα αποστακτήρια (1ο χλμ. Πλωμαρίου - Μυτιλήνης, Τ/22520-32.741, είσοδος δωρεάν, ανοιχτά καθημερινά 09.00 - 16.00).
Πολύ σημαντικό ρόλο στην ιστορία του νησιού έχει παίξει και η ελιά. Θα έχετε την ευκαιρία να μάθετε λεπτομέρειες, αλλά και να δείτε παλιά μηχανήματα στο «Ελαιοτριβείο-Μουσείο Βρανά» (Παπάδος Γέρας, Τ/22510-82.007). Το ελαιοτριβείο χτίστηκε το 1887 και ήταν ένα από τα πρώτα ατμοκίνητα εργοστάσια στη Λέσβο. Αφού πέρασε πολλά χρόνια παραδομένο στη φθορά και τη λήθη, το 2005 ανακαινίστηκε και λειτουργεί τόσο για την παραγωγή εξαιρετικού ελαιολάδου, όσο και ως μουσειακός χώρος με πλήθος εκθεμάτων.
«Καταστολισμένο με λουλούδια καράβι» είχε χαρακτηρίσει τη Λέσβο ο Στράτης Μυριβήλης και πολλοί καλλιτέχνες είναι αυτοί που έχουν υμνήσει την ομορφιά της. Η αλήθεια είναι ότι το νησί του βορειοανατολικού Αιγαίου προσφέρεται για ανοιξιάτικες αποδράσεις, ακριβώς την περίοδο που ο καιρός ανοίγει και τα πρώτα τραπεζάκια για μεσημεριάτικα ουζάκια βγαίνουν έξω.
Και... το καλύτερο μέρος για να απολαύσετε αυτό το ουζάκι είναι φυσικά το Πλωμάρι, τόπος παραγωγής των πιο φημισμένων ούζων της Ελλάδας και δεύτερος μεγαλύτερος οικισμός του νησιού. Βρίσκεται στα νότια παράλια της Λέσβου και έχει μεγάλη ιστορική παράδοση στο εμπόριο και στη βιομηχανία. Γι' αυτόν το λόγο, στο Πλωμάρι θα δείτε αρκετά παλιά βιομηχανικά κτίρια που κάποτε λειτουργούσαν ως ελαιοτριβεία, ταρσανάδες και σαπωνοποιεία. Σήμερα το χωριό είναι σημαντικός τουριστικός προορισμός, ο οποίος προσελκύει πάρα πολλούς επισκέπτες, τόσο για τα προϊόντα του όσο και για την αρχιτεκτονική του. Επίσης, σε πολύ κοντινή απόσταση από το Πλωμάρι υπάρχουν ωραίες παραλίες, όπως ο Αγιος Ισίδωρος και το Αμμουδέλι.
Σε απόσταση 25 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα Μυτιλήνη, βρίσκεται η Αγιάσος, που είναι χτισμένη στις πλαγιές του όρους Ολυμπος, σε υψόμετρο 460. Παρόλο που ο οικισμός δεν είναι παραθαλάσσιος, υποδέχεται πολλούς επισκέπτες. Και αυτό γιατί βρίσκεται μέσα σε ένα εκπληκτικής ομορφιάς φυσικό τοπίο, το οποίο μάλιστα ανήκει στο δίκτυο Natura 2000. Ο ίδιος ο οικισμός έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός, λόγω των παραδοσιακών σπιτιών που διατηρούνται ανέπαφα στο χρόνο.
ΜΕΤΑΒΑΣΗ
Με αεροπλάνο από την Αθήνα με πτήσεις της Aegean (T/801-11.20.000, www.aegeanair.com) και της Olympic Air (T/801-801.0101, www.olympicair.com). Ακτοπλοϊκώς από το λιμάνι του Πειραιά με πλοίο της Hellenic Seaways (T/210-41.99.000, www.hellenicseaways.gr) και της Blue Star Ferries (Τ/18130, www. bluestarferries.gr).
ΦΑΓΗΤΟ
Μπέρδεμα (Πλωμάρι, Τ/22520-31.466). Ιδανικό για εξαιρετικούς ουζομέδες συνοδεία ντόπιου ούζου. Εκτός από τα θαλασσινά και τα ψάρια, δοκιμάστε και πιο παραδοσιακά πιάτα, όπως τα σουγάνια (κρεμμυδοντολμάδες) και κοτόπουλο κρασάτο. Σε ειδικές περιστάσεις φιλοξενούνται και μουσικοί που παίζουν ζωντανά.
Η ταβέρνα του Παναή (Πλωμάρι, Τ/22520-31.920). Παραδοσιακή οικογενειακή ταβέρνα, όπου θα ευχαριστηθείτε τις σαλάτες, αφού τα λαχανικά είναι από το μποστάνι της οικογένειας και τα μαγειρευτά φτιαγμένα με σπιτικό τρόπο. Δοκιμάστε το γιουβέτσι αλλά και τα ντόπια κρεατικά.
Μπαλουχανάς (Πέραμα, Τ/22510-51.948). Πάνω ακριβώς από τη θάλασσα θα γευτείτε τα πιο φρέσκα ψάρια και τους πιο μερακλίδικους θαλασσινούς μεζέδες. Σαρδέλες από την Καλλονή, ολόφρεσκα ψάρια από τον κόλπο της Γέρας, καλαμαράκια, χτένια αλλά και ντόπια τυριά. Δοκιμάστε τους χταποδοκεφτέδες, τα παστά και ένα από τα 15 διαφορετικά είδη ούζου Μυτιλήνης.
Ερμής (Κορνάρου 2 και Ερμού, Μυτιλήνη, Τ/22510-26.232). Αξίζει να κάνετε μια βόλτα στην πρωτεύουσα του νησιού για μια στάση στο παραδοσιακό καφενείο-μεζεδοπωλείο Ερμής. Λειτουργεί από το 1800 και διατηρεί τη νοσταλγική του αύρα, τόσο στους χώρους όσο και στο μενού. Καφές στη χόβολη, ντόπια ούζα και μικρασιάτικες συνταγές, όπως σουτζουκάκια αλλά και σουπιές κρασάτες, μελιτζάνες ιμάμ και κεφτεδάκια.
Η μουριά του Μυριβήλη (Συκαμιά, Τ/22530-55.319). Από το 1920 σερβίρει παραδοσιακά πιάτα κάτω από τη σκιερή μουριά. Εδώ σύχναζε και ο μεγάλος Λέσβιος πεζογράφος Στράτης Μυριβήλης! Φημίζεται για τους μεζέδες του και τα φρέσκα ψάρια.
ΤΙPS
Το ούζο αποτελεί καθημερινότητα στη Μυτιλήνη. Από το πρωί σχεδόν θα δείτε τους ντόπιους να κάθονται στα καφενεδάκια για μεζέ και ένα ποτηράκι. Ακολουθήστε το παράδειγμά τους και απολαύστε αγνά, ντόπια αποστάγματα μαζί με εκλεκτούς μεζέδες. Μπορείτε, επίσης, να επισκεφτείτε στο Πλωμάρι το «Μουσείο Ούζου», που έχει δημιουργήσει η εταιρεία Βαρβαγιάννη, για να δείτε εργαλεία και καζάνια, αλλά και να ξεναγηθείτε στα αποστακτήρια (1ο χλμ. Πλωμαρίου - Μυτιλήνης, Τ/22520-32.741, είσοδος δωρεάν, ανοιχτά καθημερινά 09.00 - 16.00).
Πολύ σημαντικό ρόλο στην ιστορία του νησιού έχει παίξει και η ελιά. Θα έχετε την ευκαιρία να μάθετε λεπτομέρειες, αλλά και να δείτε παλιά μηχανήματα στο «Ελαιοτριβείο-Μουσείο Βρανά» (Παπάδος Γέρας, Τ/22510-82.007). Το ελαιοτριβείο χτίστηκε το 1887 και ήταν ένα από τα πρώτα ατμοκίνητα εργοστάσια στη Λέσβο. Αφού πέρασε πολλά χρόνια παραδομένο στη φθορά και τη λήθη, το 2005 ανακαινίστηκε και λειτουργεί τόσο για την παραγωγή εξαιρετικού ελαιολάδου, όσο και ως μουσειακός χώρος με πλήθος εκθεμάτων.