Θεόδωρος: Ο πρώτος Έλληνας άποικος στην Αμερική το 1528

Ονομαζόταν Θεόδωρος και αποβιβάστηκε σε ακτή της Φλώριδας στις 14 Απριλίου του 1528. Ήταν μέλος ισπανικής εξερευνητικής αποστολής.

Στις 17 Ιουνίου του 1527 από το λιμάνι Σανλούκαρ της Αναδαλουσίας απέπλευσε ένας στολίσκος από πέντε πλοία, με κυβερνήτη τον σκληροτράχηλο δον Πανφίλο ντε Ναρβάεθ και προορισμό της δυτικές ακτές του Μεξικού και της Φλώριδας, που τότε ήταν αποικίες του ισπανικού στέμματος. Ανάμεσα στα μέλη του πληρώματος ήταν και κάποιος Έλληνας ονόματι Θεόδωρος, όπως αναφέρει στο ημερολόγιο που κρατούσε ο ταμίας της αποστολής Αλβάρ Νούνιεθ Καμπέθα ντε Βάκα. Ο συμπατριώτης μας θα πρέπει να ήταν κάποιος μισθοφόρος που διψούσε για εύκολο χρήμα, συνηθισμένο φαινόμενο εκείνη την εποχή.

Ο στολίσκος του Ναρβάεθ, μετά από πολλές περιπέτειες, προσορμίστηκε στις ακτές της δυτικής Φλώριδας, κοντά στη σημερινή πόλη Τάμπα, στις 14 Απριλίου του 1528. Εκεί τους υποδέχθηκαν κάποιοι Ινδιάνοι που τους έδειξαν μικρά κομματάκια χρυσού. Όταν οι κονκισταδόρες τους ρώτησαν πού τα βρήκαν, οι Ινδιάνοι έδειξαν τα βουνά στα ενδότερα της περιοχής, όπου κατοικούσαν οι Απαλάτσι, μία φυλή Ινδιάνων. Η ευκαιρία που τους παρουσιαζόταν ήταν μοναδική. Αμέσως ξεκίνησαν για τη χρυσοφόρο περιοχή, αλλά κατά τη διαδρομή πολλοί από αυτούς αφανίστηκαν από τις αρρώστιες, ενώ οι εναπομείναντες βρέθηκαν σε αφιλόξενα εδάφη και έχασαν τον προσανατολισμό τους. 

Από το αδιέξοδο τους έβγαλε ο Έλληνας (Griego), όπως τον αποκαλούσαν. Ο Θεόδωρος θα πρέπει να είχε γνώσεις ναυπηγικής, αφού κατόρθωσε να κατασκευάσει βάρκες, με τις οποίες οι χρυσοθήρες κατόρθωσαν να διαφύγουν μέσω των παραποτάμων του Μισισιπή και στις 28 Οκτωβρίου του 1528 να φθάσουν σ’ ένα όρμο, κοντά στη σημερινή πόλη της Πενσακόλα, αρκετά μακριά από την αρχική τους βάση. 

Οι Ινδιάνοι της περιοχής προσφέρθηκαν να τους προμηθεύσουν νερό και ο Θεόδωρος τους ακολούθησε. Έκτοτε, αγνοούνται τα ίχνη του, παρά τις προσπάθειες των συντρόφων του να τον βρουν. Υπέθεσαν ότι ο Θεόδωρος τους «πούλησε», για να καρπωθεί μόνο αυτός το χρυσάφι. Η αποστολή του δον Πανφίλο ντε Ναρβάεθ επέστρεψε στην Ισπανία το 1537, δέκα χρόνια αφότου είχε αναχωρήσει από το λιμάνι Σανλούκαρ της Ανδαλουσίας. Τρία χρόνια αργότερα, ο γραμματέας του ισπανού κατακτητή Ερνάντο Ντε Σότο, Γονθάλο Βαλντέζ, βρέθηκε στην περιοχή, όπου είχε εξαφανισθεί ο Θεόδωρος και πληροφορήθηκε από Ινδιάνους ότι είχε δολοφονηθεί για άγνωστο λόγο από ομοεθνείς τους.

Η ελληνική κοινότητα της Φλώριδας θεωρεί τον Θεόδωρο τον πρώτο Έλληνα που πάτησε το πόδι του στην Αμερική. Ανήγειρε, μάλιστα, άγαλμά του στην παραλία της πόλης Κλιαργουότερ της Φλώριδας, τα αποκαλυπτήρια του οποίου έγιναν στις 8 Ιανουαρίου του 2005.

ipaideia